Σύμφωνα με το άρθρο 41 του Ν.5184/2025 και της ερμηνευτικής Εγκυκλίου 8/2025 του e-ΕΦΚΑ από 06.03.2025 τα ποσά που αντιστοιχούν σε προσαυξήσεις των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και Αργίες εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές (εργατικές και εργοδοτικές).
Στην εφαρμογή μισθοδοσίας πραγματοποιήθηκαν οι εξής αλλαγές: Οι μικτές αποδοχές των προσαυξήσεων/υπερωριών, θα υπολογίζονται βάσει της παραμετροποίησης που έχει ορίσει ο χρήστης (π.χ. βάσει νομίμου ή συμφωνηθέντος μισθού ή βάσει τύπου) και για τον υπολογισμό των κρατήσεων (Αποδοχές Εισφορών) θα αφαιρείται το ποσό της προσαύξησης/υπερωρίας που έχει απαλλαγή. Το ποσό που έχει απαλλαγή υπολογίζεται με βάση τα νόμιμα (βάσει νομοθεσίας) ωρομίσθια και ποσοστά προσαυξήσεων. Τυχόν θεμιτή συμφωνία για μεγαλύτερη προσαύξηση (λόγω υπολογισμού επί μεγαλύτερου ωρομισθίου) για την νυχτερινή απασχόληση κ.λπ., προφανώς και γίνεται αποδεκτή, αλλά δεν απαλλάσσεται των εισφορών.
Πιο αναλυτικά, επισημαίνονται τα παρακάτω:
1.Η απαλλαγή των εισφορών πραγματοποιείται επί του νομίμου υπολογισμού. Επομενως:
- Ο νόμιμος υπολογισμός για τις προσαυξήσεις νυχτερινής εργασίας και Κυριακής – Αργίας πραγματοποιείται επί του Νομίμου Μισθού, ενώ για την υπερεργασία, τη νόμιμη υπερωρία, καθώς και την παράνομη υπερωρία πραγματοποιείται επί του Συμφωνηθέντος Μισθού.
Νόμιμος μισθός είναι ο προβλεπόμενος (βασικός + επιδόματα) από την εκάστοτε Σ.Σ.Ε. ή τα θεσμοθετημένα κατώτατα όρια όπου δεν υπάρχει Σ.Σ.Ε.. - Ο νόμιμος υπολογισμός πραγματοποιείται με τα προβλεπόμενα ποσοστά προσαυξήσεων (νυχτερινή εργασία 25%, Κυριακή-Αργία 75%, υπερεργασία 20%, κ.λπ.).
- Αν για παράδειγμα, η υπερωρία πραγματοποιείται κατά τη νύχτα, τότε ο νόμιμος υπολογισμός είναι να προστεθεί στο «Καταβαλλόμενο Ωρομίσθιο» η προσαύξηση της νύχτας (25%) και εν συνεχεία αυτό (το προσαυξημένο ωρομίσθιο) να πολλαπλασιαστεί επί το ποσοστό προσαύξησης της υπερωρίας.
2. Σχετικά με την εργασία την 6η ημέρα επί πενθημέρου:
- μέχρι τις 8 ώρες δεν υπάρχει απαλλαγή κρατήσεων
- πάνω από τις 8 ώρες, επειδή θεωρείται Παράνομη Υπερωρία, το ποσοστό προσαύξησης της παράνομης υπερωρίας έχει απαλλαγή κρατήσεων.
3.Οι προσαυξήσεις – υπερωρίες μέχρι 05.03.2025 δεν έχουν απαλλαγή από τις κρατήσεις.
Για καλύτερη κατανόηση των παραπάνω παρατίθονται ενδεικτικά παραδείγματα:
Παράδειγμα 1
Υπάρχουν 10 ώρες νυχτερινής εργασίας για εργαζόμενο με καταβαλλόμενο ωρομίσθιο 6€ και νόμιμο ωρομίσθιο 4,98€. Η προσαύξηση για την παροχή της νυχτερινής εργασίας υπολογίζεται επί του νομίμου ωρομισθίου. Σε περίπτωση που ο υπολογισμός πραγματοποιείται βάσει του καταβαλλόμενου ωρομισθίου τότε:
- Μικτά Νυχτερινής Εργασίας = 10 * 6 * 25% = 15€
- Αποδοχές χωρίς κρατήσεις (νόμιμος υπολογισμός) = 10 * 4,98 * 25% =12,45€
- Αποδοχές με κρατήσεις = 15 – 12,45 = 2,55€
Παράδειγμα 2
Υπάρχουν 10 ώρες υπερεργασίας για εργαζόμενο με καταβαλλόμενο ωρομίσθιο 6€ και νόμιμο ωρομίσθιο 4,98€. Ο υπολογισμός προσαύξησης της υπερεργασίας πραγματοποιείται βάσει του καταβαλλόμενου ωρομισθίου, οπότε:
- Μικτές αποδοχές Υπερεργασίας = (10 * 6) + (10 * 6 * 20%) = 72€
- Αποδοχές χωρίς κρατήσεις = 10 * 6 * 20% =12€
- Αποδοχές με κρατήσεις = 10 * 6 = 60€ ή 72 – 12 = 60€
Παράδειγμα 3
Υπάρχουν 5 ώρες νυχτερινής νόμιμης υπερωρίας (δηλαδή 25% νύχτα και 40% υπερωρία) για εργαζόμενο με καταβαλλόμενο ωρομίσθιο 6€ και νόμιμο ωρομίσθιο 4,98€. Ο υπολογισμός είναι ο εξής:
- Μικτές αποδοχές Νυχτερινής Υπερωρίας (νόμιμος υπολογισμός) = 5 ώρες * [6 + (4,98*25%)] * 1,4 = 50,72€
- Αποδοχές με κρατήσεις = 5 * 6 =30€
- Αποδοχές χωρίς κρατήσεις = 20,72€ (50,72 – 30)
Παράδειγμα 4
Υπάρχουν 5 ώρες νυχτερινής νόμιμης υπερωρίας (δηλαδή 25% νύχτα και 40% υπερωρία) για εργαζόμενο με καταβαλλόμενο ωρομίσθιο 6€ και νόμιμο ωρομίσθιο 4,98€. Όταν για παράδειγμα, οι υπερωρίες νυχτερινής απασχόλησης είναι παραμετροποιήμενες να υπολογίζονται με βάση τον Συμφ. Μισθό, τότε ο υπολογισμός των αποδοχών είναι ο εξής:
- Μικτές αποδοχές Νυχτερινής Υπερωρίας = 5 ώρες * (6 + (6*25%)) * 1,4 = 52,50€
- Ο υπολογισμός της απαλλαγής των κρατήσεων πραγματοποιείται με βάση τον νόμιμο υπολογισμό που προβλέπει η νομοθεσία, άρα:
Αποδοχές χωρίς κρατήσεις = 5 ώρες * ((6€ συμφ.ωρομίσθιο * 40% προσαύξηση υπερωρίας) + (4,98€ νομ. ωρομίσθιο * 25% προσαύξηση νύχτας * (1+ 40% προσαύξηση υπερωρίας)))= 20,72€ - Αποδοχές με κρατήσεις = 52,50-20,72=31,78
Σχετικά με τον υπολογισμό κρατήσεων των προσαυξήσεων/υπερωριών έως 05.03.2025
Η έναρξη ισχύος του άρθρου 41 του Ν.5184/2025 σύμφωνα με το άρθρο 47 του ιδίου νόμου, αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από την 06/03/2025. Κατά συνέπεια, έως και 05/03/2025 η ασφάλιση θα διενεργείται επί του συνόλου των αντίστοιχων αποδοχών και προσαυξήσεων. Για τον λόγο αυτό, στην καρτέλα 5. Προσαυξήσεις – Υπερωρίες της περιόδου, ενσωματώθηκε το παρακάτω πεδίο:
Επιλέγοντας το παραπάνω πεδίο, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να καταχωρίσει τον τύπο προσαύξησης\υπερωρίας και τις ώρες που πραγματοποιήθηκαν έως και 05.03.2025, έτσι ώστε να υπολογιστούν στο σύνολο αυτών οι ασφαλιστικές κρατήσεις, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη.
Αν για παράδειγμα στον Μάρτιο υπάρχουν συνολικά 15 ώρες υπερεργασίας ημέρας από τις οποίες οι 2 είναι μέχρι 5/3, τότε οι 15 ώρες θα καταχωρηθούν κανονικά στο πεδίο της υπερεργασίας ημέρας και οι 2 θα καταχωρηθούν στο νέο πεδίο ώστε να υπολογιστούν στο σύνολο τους οι ασφαλιστικές κρατήσεις. Στις υπόλοιπες 13 ώρες αυτόματα θα υπολογισθεί η απαλλαγή των κρατήσεων στην προσαύξηση της υπερεργασίας.
Επισημαίνεται ότι από το κύκλωμα της Ωρομέτρησης, καθώς και της Ωρομέτρησης by Smart Ergani, οι προσαυξήσεις/υπερωρίες και οι ώρες αυτών έως και 05.03.2025 καταχωρούνται αυτόματα στο νέο πεδίο κατά την ενημέρωση περιόδου και τη μεταφορά ωρών αντίστοιχα του κάθε κυκλώματος.
Σχετικά με την παράμετρο “Συμψηφισμός Προσαυξήσεων με Λοιπά Επιδόματα”
Η υλοποίηση που πραγματοποιήθηκε σχετικά με την ανωτέρω παράμετρο και τη νέα διαδικασία που προβλέπεται στην εγκύκλιο 8/2025 του e-ΕΦΚΑ, είναι η εξής:
Οι προσαυξήσεις που συμψηφίζονται μέχρι το ύψος του λοιπού επιδόματος της διαφοράς νόμιμου – συμφωνηθέντος μισθού, έχουν στο σύνολο τους ασφαλιστικές κρατήσεις. Τα ποσά προσαυξήσεων που υπερβαίνουν τη διαφορά συμψηφισμού νόμιμου-συμφωνηθέντος μισθού, απαλλάσσονται των ασφαλιστικών κρατήσεων ανάλογα βέβαια με τον τύπο προσαύξησης (νυχτερινό ή Κυριακή ή υπερωρία κ.λπ.).
Για να γίνει κατανοητό παρατίθενται τα δύο (2) παρακάτω παραδείγματα:
Παράδειγμα 1 (τα ποσά των προσαυξήσεων δεν υπερβαίνουν το ποσό του λοιπού επιδόματος)
- Νόμιμος Μισθός: 830€ (νόμιμο ωρομίσθιο = 4,98)
- Συμφωνηθέντας Μισθός: 1000€ (συμφωνηθέν ωρομίσθιο = 6)
- Διαφορά Συμψηφισμού Νόμιμου-Συμφωνηθέντος: 170€
Οι αποδοχές που συμψηφίζονται είναι οι προσαυξήσεις νυχτερινού, Κυριακής και νυχτερινού/Κυριακής. Υπάρχουν 10 ώρες νυχτερινό και 10 ώρες Κυριακής. Ο χρήστης υπολογίζει με βάση το νόμιμο ωρομίσθιο άρα:
• Μικτά νυχτερινού: 10 * 4,98 * 25% = 12,45€
• Μικτά Κυριακής: 10 * 4,98 * 75% = 37,35€
• Σύνολο: 12,45 + 37,35 = 49,80€
Στην περίπτωση αυτή τα μικτά νυχτερινού και Κυριακής είναι 49,80 < 170, άρα θα έχουν στο σύνολο τους ασφαλιστικές κρατήσεις, διότι οι κρατήσεις θα πρέπει να υπολογιστούν στο σύνολο του συμφωνηθέντος μισθού, δηλαδή στα 1000€. Η απεικόνιση των αποδοχών κρατήσεων θα είναι:
• Μισθός = 950,20
• Νυχτερινό = 12,45
• Κυριακή = 37,35
Παράδειγμα 2 (τα ποσά των προσαυξήσεων υπερωριών υπερβαίνουν το ύψος του λοιπού επιδόματος)
- Νόμιμος Μισθός: 830€ (νόμιμο ωρομίσθιο = 4,98)
- Συμφωνηθέντας Μισθός: 1000€ (συμφωνηθέν ωρομίσθιο = 6)
- Διαφορά Συμψηφισμού Νόμιμου-Συμφωνηθέντος: 170€
Οι αποδοχές που συμψηφίζονται είναι οι προσαυξήσεις νυχτερινού, Κυριακής, νυχτερινού/Κυριακής και Υπερεργασίας. Υπάρχουν 100 ώρες νυχτερινό, 100 ώρες Κυριακής και 5 ώρες Υπερεργασίας Ημέρας. Ο χρήστης υπολογίζει νυχτερινό και Κυριακή με βάση το νόμιμο ωρομίσθιο, ενώ η υπερεργασία υπολογίζεται με το συμφωνηθέν, οπότε:
• Μικτά νυχτερινού: 100 * 4,98 * 25% = 124,50€
• Μικτά Κυριακής: 100 * 4,98 * 75% = 373,50€
• Μικτά Υπερεργασίας Ημέρας: 5 * 6 * 1,2 = 36€
• Σύνολο: 124,50 + 373,50 + 36 = 534€
Στην περίπτωση αυτή, η διαφορά συμψηφισμού των 170€ καλύπτει τα 124,50 του νυχτερινού + τα 45,50 από την Κυριακή. Το υπόλοιπο ποσό 328,00 που απομένει από την Κυριακή απαλλάσσεται των κρατήσεων, βάσει της εγκυκλίου 8/2025 του e-ΕΦΚΑ. Οι αποδοχές υπερεργασίας είναι 36€, από τα οποίες η προσαύξηση 20% είναι το ποσό των 6,00€ *5 * 6 * 20%) το οποίο απαλλάσσεται των ασφαλιστικών κρατήσεων. Τα υπόλοιπα 30,00€ της υπερεργασίας θα έχουν κανονικά ασφαλιστικές κρατήσεις. Η απεικόνιση των αποδοχών κρατήσεων θα είναι:
• Μισθός = 830
• Νυχτερινό = 124,50
• Κυριακή = 45,50
• Υπερεργασία Ημέρας = 30,00
Παραμετροποίηση υπολογισμού σχετικά με τις Υπερωρίες και Προσαυξήσεις του Χρήστη
Σε περίπτωση που κάποιος χρήστης έχει δημιουργήσει, στο μενού Παράμετροι \ Βασικά Αρχεία \ Αποδοχές, δικές του προσαυξήσεις και υπερωρίες με αντίστοιχα δικά του ποσοστά, θα πρέπει να αντιστοιχίσει την κάθε προσαύξηση/υπερωρία που δημιούργησε με την αντίστοιχη που ισχύει βάσει νομοθεσίας, ώστε να μπορεί να πραγματοποιηθεί ο νόμιμος υπολογισμός απαλλαγής των αποδοχών κρατήσεων. Για τον λόγο αυτό στο μενού Παράμετροι \ Βασικά Αρχεία \ Αποδοχές ενσωματώθηκε η νέα στήλη.
Για παράδειγμα, ένας χρήστης έχει δημιουργήσει μια δική του υπερωρία χρήστη ποσοστού 50% με τη λογική ότι την χρησιμοποιεί αντί της υπερωρίας 40% που υπάρχει ήδη στην εφαρμογή. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να μεταβεί στο παραπάνω μενού, και στην υπερωρία που έχει δημιουργήσει, να επιλέξει στη στήλη «Αντιστ. Προσαυξ. χωρίς κρατήσεις» την αποδοχή «Υπερωρίες Ημέρας Νόμιμη 40%». Εδώ π.χ. αν έχει υπολογισμό με συμφωνηθέν ωρομίσθιο, όπου συμφ. ωρομίσθιο π.χ. 6€ και καταχωρίσει 4 ώρες τότε τα μικτά της υπερωρίας χρήστη θα είναι:
- Μικτά Υπερωρίας Χρήστη με 50%: (4 * 6) + (4 * 6 * 50%) = 36€
- Νόμιμος Υπολογισμός: (4 * 6) + (4 * 6 * 40%) = 33,60€
- Αποδοχές με κρατήσεις: 4*6 = 24 + διαφορά 36-33,60 = 2,4 άρα σύνολο 26,40
- Αποδοχές χωρίς κρατήσεις: 9,60€
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ!!! Επισημαίνεται ότι σύμφωνα και με τα όσα ορίζονται στην εγκύκλιο 8/2025 του e-ΕΦΚΑ, οι προσαυξήσεις Νύχτας, Κυριακής και Νύχτας/Κυριακής, υπολογίζονται επί του νομίμου ωρομισθίου και όχι επί των τυχόν συμφωνημένων μεγαλύτερων ωρομισθίων. Στην περίπτωση αυτή, στην εφαρμογή της μισθοδοσίας, θα πρέπει στις παραμέτρους προσαυξήσεων, το πεδίο «Υπολογισμός» να έχει την τιμή «Με Νομ. Μισθό». Όσοι χρήστες έχουν το πεδίο «Υπολογισμός = Με Συμφ. Μισθό», θα πρέπει να γνωρίζουν ότι σύμφωνα με τις οδηγίες του e-ΕΦΚΑ, τυχόν θεμιτή συμφωνία για μεγαλύτερη προσαύξηση (λόγω υπολογισμού επί μεγαλύτερου ωρομισθίου) για την νυχτερινή απασχόληση κ.λπ., προφανώς και γίνεται αποδεκτή, αλλά δεν απαλλάσσεται των εισφορών.
Το ίδιο ισχύει και όταν συμπίπτει υπερεργασία ή νόμιμη/παράνομη υπερωρία με Νύχτα ή Κυριακή ή Νύχτα/Κυριακή. Στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει το πεδίο «Υπολογισμός» να έχει την τιμή «Με Συμφ. /Νομ. Προσ.».